Wojna Hybrydowa w Polsce już Trwa - Nobilis Media

Menu główne:

Wojna Hybrydowa w Polsce już Trwa

Rozmowa z gen. dywizji Krzysztofem Królem zastępcą dowódcy Wielonarodowego Korpusu Północny Wschód NATO w Szczecinie.

Czy podziela pan obawy dotyczące zagrożenia z Rosji?

Zarówno przykłady historyczne, jak i obecne zachowanie Rosji wskazują, że jej strategia budowy własnego bezpieczeństwa, która polega na poszerzaniu wpływów i ekspansji terytorialnej, jest nadal żywa. Jeśli popatrzymy na mapę aktualnych napięć i konfliktów, to zauważymy pewną prawidłowość. Większość z nich jest na granicach z Rosją. Bez wątpienia, Rosja prowadzi agresywną politykę dążenia do odzyskania wpływów w krajach byłego Związku Radzieckiego. Już w 2005 roku prezydent Putin wygłosił słynne zdanie o „największej katastrofie XX wieku, jaką był rozpad ZSRR”.

Rosjanie będą używać siły by przywrócić Związek Radziecki ?

Z pewnością nie ma mowy o powrocie do komunizmu i ZSRR, chociażby ze względu na obecny sytem prezydencko-oligarchiczny w Rosji. Daje się jednak zauważyć wiele działań zmierzających do odbudowy Rosji jako mocarstwa światowego. Tę tezę potwierdzają siłowe działania Federacji Rosyjskiej związane z zajęciem Półwyspu Krymskiego, interwencja militarna na wschodzie Ukrainy i militarne zaangażowanie w Syrii. Rosja demonstruje nie tylko możliwości organizacyjne i zdolność do osiągania celów, ale również wolę polityczną do realizacji własnej strategii państwa z użyciem wszelkich środków i narzędzi, między innymi prowadząc działania hybrydowe skierowane przeciwko wielu krajom. Znajduje to odzwierciedlenie w dążeniu do ich wewnętrznego osłabienia oraz do rozluźnienia więzi w ramach Unii Europejskiej i NATO.

W wymiarze wojskowym można mówić o dużej aktywności w zakresie przygotowania do ewentualnego konfliktu, szczególnie jeśli chodzi o transformację

i modernizację sił zbrojnych. Na uwagę zasługuje duża liczba ćwiczeń oraz niezapowiedzianych sprawdzeń gotowości mobilizacyjnej sił, których wielkość dochodzi do kilkudziesięciu tysięcy lub – jak w przypadku połączonych ćwiczeń całego systemu państwa – nawet kilkudziesięciu milionów osób.

Jak wyglądałby konflikt hybrydowy zbrojny na terenie Europy Środkowo Wschodniej?

Ze swej natury konflikt hybrydowy obejmuje działania zarówno konwencjonalne (zbrojne) oraz niekonwencjonalne (nieregularne), prowadzone poniżej progu wojny. W NATO rozróżniamy trzy stany bezpieczeństwa – pokój, kryzys i konflikt. Rozpatrując poszczególne stany, możemy wstępnie zdefiniować działania, które są dla nich charakterystyczne. Należy tu podkreślić, że prowadzenie działań w ramach konfliktu hybrydowego może odbywać się już w czasie pokoju.

Wielu ekspertów uważa ,że ten konflikt się toczy..

Wiele wskazuje już na prowadzenie przez Rosję działań ujętych w definicji działań hybrydowych czasu pokoju. Znane są przypadki ingerencji w procesy polityczne poszczególnych krajów, wykorzystywanie przestępczości zorganizowanej, różnych klubów i grup paramilitarnych, prorosyjskich organizacji społecznych, państwowych koncernów i przedsiębiorstw, sił specjalnych czy służb wywiadui bezpieczeństwa do prowadzenia operacji informacyjnych, wywierania wpływu na decyzje podejmowane w poszczególnych krajach czy dokonywanie ataków cybernetycznych.

Jak jest rola Korpusu NATO w tej sytuacji? Co robicie?

Wielonarodowy Korpus Północny-Wschód jest jednostką sił NATO, która systematycznie, 24 godziny na dobę, realizuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa na wschodniej flance. Zapewniamy pełną świadomość sytuacyjną dotyczącą tego, co dzieje się w regionie. Dowodzimy Jednostkami Integracji Sił Sojuszu (NATO Force Integration Units – NFIU) oraz kierujemy działaniami Grup Bojowych wysuniętej wzmocnionej obecności sił NATO (enhance Forward Presence – eFP). Co ważne, monitorowanie środowiska bezpieczeństwa dotyczy nie tylko sfery wojskowej, ale również politycznej, ekonomicznej, społecznej, infrastrukturalnej oraz szeroko pojętego wymiaru informacyjnego.

Na jakie scenariusze przygotowane jest NATO?

Narodowe i międzynarodowe instytucje odpowiedzialne za bezpieczeństwo przygotowują się na różne scenariusze działań potencjalnego przeciwnika. Również NATO jest gotowe do natychmiastowego reagowania i przeciwstawienia się ewentualnym zagrożeniom, w tym także ze strony Rosji. Po Szczytach w Newport i w Warszawie, wielkość Sił Odpowiedzi Sojuszu została zwiększona aż trzykrotnie. Ponadto stworzono jednostki wspierające przemieszczenie i rozmieszczenie sił Sojuszu we wszystkich państwach wschodniej flanki. Do Polski, Estonii, na Łotwę i Litwę przemieszczono już Grupy Bojowe, które są w gotowości, by reagować natychmiast, jeśli tylko pojawi się taka potrzeba. Jesteśmy przygotowani na przyjęcie do naszego regionu Sił Odpowiedzi NATO, w tym Sił Bardzo Wysokiej Gotowości wraz ze „szpicą”.

Czy ćwiczenia ZAPAD 2017 Sojusz odebrał jako prowokację, machanie szabelką, wstęp do wojny ?

Wielonarodowy Korpus Północny-Wschód jest tym dowództwem, które prowadzi ciągły monitoring środowiska bezpieczeństwa na północno-wschodniej flance NATO. Działania wojsk rosyjskich i białoruskich w czasie ćwiczenia ZAPAD 17 były z tej perspektywy w centrum zainteresowania NATO i podlegały szczegółowej obserwacji. Do realizacji tego zadania wydzielono z samego Sojuszu, jak i z poszczególnych państw członkowskich, dodatkowe siły i środki.

ZAPAD 17 służył oficjalnie ćwiczeniu działań antyterrorystycznych, jednak wydaje się, że strona rosyjska ukryła prawdziwe intencje ćwiczenia nie zapraszając obserwatorów. Ponadto, niektóre istotne epizody realizowane były już po zakończeniu ćwiczeń. Ich oficjalny czas trudno oddzielić od sprawdzenia gotowości bojowej w licznych jednostkach Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej.

Co konkretnie ćwiczyli Rosjanie ?

Intensywnie ćwiczone były wybrane zdolności, ze szczególnym uwzględnieniem wojsk inżynieryjnych, działania w środowisku wojny elektronicznej oraz obrony przed bronią masowego rażenia. Jak pokazały wstępne analizy, stan przygotowania jednostek do realizacji działań zgodnie z przeznaczeniem jest na wyższym poziomie niż wcześniej zakładano i obserwowano.

Oceniamy, iż szczególnie istotnym elementem ćwiczenia ZAPAD 17 były procedury i interakcje w wymiarze dowodzenia między siłami lądowymi, morskimi i powietrznymi, wdrażające "wnioski i doświadczenia" z kampanii w Syrii, a wprowadzane we wszystkich rodzajach Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej. Zakładamy też, że ćwiczono zgodnie z doktryną de-eskalacyjne użycie broni jądrowej oraz testowano wpływ działań informacyjnych na przebieg operacji w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym.

Na tym etapie można uogólnić, że skala samego ćwiczenia ZAPAD 17 mieściła się w ramach wcześniejszych edycji. Jednak jego ofensywny charakter i agresywność niektórych epizodów potwierdzają słuszność decyzji Sojuszu o wzmocnieniu flanki wschodniej oraz o konieczności monitorowania sytuacji bezpieczeństwa w regionie.

Obserwując ćwiczenia Zapad wiemy jak wyglądałyby działania na lądzie , a jak wyglądałby konflikt na Morzu Bałtyckim? Jak Korpus jest do niego przygotowany?

Oceniam, że takie działania skupiłyby się na walce o zapewnienie swobody manewru na morzu, w tym bezpiecznego przemieszczania wojsk sił wsparcia lub desantów oraz środków walki. Na szczególną uwagę w tym kontekście zasługiwałaby możliwość wsparcia ogniowego z morza dla walczących wojsk.

Tu warto przypomnieć o roli Wielonarodowego Korpusu Północny-Wschód. Jesteśmy jednostką szczebla operacyjno-taktycznego i naszym zasadniczym zadaniem jest dowodzenie działaniami w wymiarze lądowym. Niemniej, współcześnie połączoność działań jest bardzo istotna. Korpus razem z siłami Marynarki Wojennej realizował już szereg zadań zarówno planistycznych, jak i praktycznych, na przykład podczas ćwiczenia „Saber Strike” w połowie 2017 r. Została wtedy nasza gotowość bojowa oraz zdolność współdziałania w środowisku połączonym z Sojuszniczymi dowództwami komponentu morskiego, powietrznego i sił specjalnych. W wymiarze praktycznym Korpus testował już z powodzeniem możliwość przerzutu swoich systemów dowodzenia drogą morską.

Dlaczego operacja zajęcia Krymu odniosła taki sukces? Czy podobna sytuacja mogłaby wydarzyć się na terenie Europy Środkowej?

Czynników, które spowodowały rosyjski sukces w szybkim i skutecznym zajęciu Półwyspu Krymskiego było kilka. Po pierwsze – wojna hybrydowa z użyciem środków konwencjonalnych i niekonwencjonalnych, w tym intensywne działania propagandowe. Rosja wykorzystała wszystkie środki masowego przekazu do prowadzenia kampanii przeciwko rządowi wywodzącemu się z Majdanu. Po drugie – struktura personalna Armii Ukraińskiej, w której duża część kadry dowódczej, także najwyższego szczebla, była lub czuła się Rosjanami.

Ponadto wydaje się, że od samego początku operacji wojskom Federacji Rosyjskiej na Krymie znany był strategiczny cel tych działań – aneksja. Temu celowi podporządkowano wszystkie późniejsze posunięcia. Szybkość i skuteczność działań rosyjskich jednostek wkraczających na Krym i zajmujących kluczową infrastrukturę była efektem zaskoczenia, co zapewniło Rosjanom swobodę manewru. Powtarzane kilkakrotnie przez prezydenta Putina kłamstwa dotyczące braku rosyjskich działań na Krymie stworzyły sytuację wejścia wojsk na obce terytorium bez wypowiadania wojny i zajęcie go.

Could Russia repeat this scenario for Poland?

As far as the countries of the Central Europe region are concerned, they have belonged to the North Atlantic Alliance for many years and are its full members, very loyal members. The Alliance safeguards the security and territorial integrity of all Member States. NATO quickly drew conclusions from the aggressive actions of Russia and already in 2014 at the Summit in Newport adopted the so-called Plan of the Alliance for Preparedness. As a result, the size of the Alliance Response Force was increased three times and the High Preparedness Force was established within their framework. In addition, NATO Alliance Integration Units were created in all countries of the eastern flank.

In turn, after the Warsaw Summit, NATO members decided to relocate the four Battle Groups of the advanced Alliance presence to the Eastern Flank. Together with the armed forces of individual states, NATO is prepared to identify all security-related threats

in our region and for quick response to them.

Jakie konsekwencje może dać postępująca destabilizacja Ukrainy?

Wydaje się, że Ukraina jest obecnie kluczem do stabilności naszego regionu. Zarówno NATO, jak i poszczególne państwa członkowskie Sojuszu wspierają Ukrainę w budowie demokratycznych instytucji oraz zdolności tamtejszych Sił Zbrojnych. Pełne unormowanie sytuacji na Ukrainie z pewnością przyczyni się do podniesienia poziomu bezpieczeństwa całego regionu.

Wojna hybrydowa oddziałuje między innymi na świadomość społeczeństwa, jak NATO, a przede wszystkim MNC NE oddziałuje na ludność cywilną?

NATO nie prowadzi i nigdy nie prowadziło działań propagandowych. Naszym podstawowym zadaniem jest informowanie. Systematycznie budujemy świadomość społeczeństw zarówno o zagrożeniach, jak i krokach podejmowanych przez Sojusz w zakresie przeciwdziałania niekorzystnym zjawiskom i trendom. Jeśli to konieczne, reagujemy na nieprawdziwe informacje pojawiające się w mediach tradycyjnych i różnych platformach internetowych.

Nasze szczególne zainteresowanie skupione jest na krajach gospodarzach wysuniętej wzmocnionej obecności sił NATO, czyli Litwie, Łotwie, Estonii i Polsce. Prowadzimy wiele programów związanych z zapoznawaniem społeczeństw z rolą i zadaniami wysłanych tam Grup Bojowych. Wszystkie jednostki tworzące tę strukturę w sposób transparentny publicznie komunikują swoje plany oraz działania na rzecz bezpieczeństwa, jak również szczegóły ich realizacji. Wielonarodowy Korpus Północny-Wschód koordynuje i spaja tę aktywność, zapewniając rzetelną informację z jednej strony, z drugiej zaś współdziałając z przełożonymi w NATO, państwami wydzielającymi siły do tych struktur oraz państwami je goszczącymi. Bierzemy też aktywny udział w wykrywaniu i zwalczaniu dezinformacji.

Jaka była reakcja Korpusu na zagrożenia w sferze cyberbezpieczeństwa na terenie Europy Środkowej?

Zasadą jest, że to poszczególne państwa członkowskie odpowiadają za bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni, a NATO nie może ingerować w funkcjonowanie suwerennych krajów. Instytucje NATO spełniają rolę wspierającą i doradczą. Jeśli jest taka wola danego kraju, mogą udzielić pomocy.

Korpus – jak każda instytucja – odpowiada za bezpieczeństwo cybernetyczne wykorzystywanych przez siebie systemów, zarówno tych jawnych, jak i niejawnych. Ponadto monitoruje bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni wszystkich elementów wzmocnionego systemu Sojuszniczego flanki wschodniej, takich jak Jednostki Integracji Sił NATO, Grupy Bojowe eFP czy Wielonarodowa Dywizji Północny-Wschód, stawiając odpowiednie wytyczne, zalecenia i zadania. Monitorujemy również zagrożenia i ataki na infrastrukturę cybernetyczną krajów naszego regionu.

Rozmawiał: Artur Bilski

NASZYMI PARTNERAMI SĄ: